Zamek w Lidzie

Zamek w Lidzie

Kamienny zamek w Lidzie zbudowany z rozkazu Wielkiego Księcia Litewskiego, ruskiego i Żmudzkiego Giedymina (1316-41). Zamek został wybudowany w 1323-28 przez jeńców z Wołynia i Kijowa. W 1323 r. Giedymin wysłał do papieża Jana XXII list , w którym wyraził gotowość przyjęcia chrześcijaństwa za cenę pokoju z krzyżakami. Papież zakazał krzyżakom wyprawy na Księstwo Litewskie, został zawarty czteroletni rozejm. W 1325 Giedymin wydał swoją córkę Aldonę za Kazimierza - syna króla polskiego Władysława Łokietka. W 1326 r. ambasadorzy litewscy zawarli pokój z Nowgrodem. W pokoju z sąsiadami książę Giedymin wzniósł Lidzki zamek fortyfikacyjny w Wilnie.
Zamek częściowo spełnił swoje zadanie: odparł atak oddziału księcia smoleńskiego Jurija Światosławowicza (5.08.1406) oraz wojsk księcia Świdrygiełły w sierpniu 1433 roku, ale poddał się bez walki krzyżakom w styczniu 1392 roku i armii Iwana Chowańskiego w grudniu 1659 roku. Po 1659 zamek nie był wykorzystywany do celów obronnych.
Na zamku miały miejsce wydarzenia o dużym znaczeniu. Tu w 1386 r. złożył przysięgę wielkiemu księciu litewskiemu i królowi polskiemu Jagiełle książę połocki Skirgiełło. Tu w 1422 r. odbyła się uczta weselna króla Władysława Jagiełły i księżnej Zofii Holszańskiej. Tu w lipcu 1506 r. Król Aleksander podpisał swój testament, w obecności magnatów litewskich i swojej żony Heleny Ioanowny - córki wielkiego księcia moskiewskiego Iwana II. Stąd szlachta wyruszyła do zwycięskiej bitwy pod Kleckiem.
W XX wieku w ruinach zamku pokazywano filmy, wylewano lodowisko, odprawiano nabożeństwa, organizowano zawody sportowe. W lipcu 1941 r. w zamku znajdował się obóz jeńców radzieckich. Po wojnie dziedziniec zamkowy był wykorzystywany jako stadion sportowy. Od 2004 r.do chwili obecnej zamek pełni funkcję obiektu turystycznego.